Relationeel geweld

Sociale veiligheid onder 65-plussers

De GGD regio Utrecht (GGDRU) heeft aan de hand van bewonersonderzoeken gegevens verzameld over de mate waarin sociale onveiligheid voorkomt onder 65-plussers in de provincie Utrecht. Voor de meeste onderzochte soorten onveiligheid (ongewenste seksuele benadering thuis, verwaarlozing in de verzorging thuis, lichamelijk geweld thuis) liggen de percentages dermate laag (onder de 1%) dat dit een betrouwbare vergelijking tussen gemeenten bemoeilijkt. Waar het gaat om ‘psychisch geweld thuis in de afgelopen twaalf maanden’, zien we wel hogere percentages. Voor de provincie gemiddeld ligt het aandeel ouderen dat in de twaalf maanden voorafgaand aan het onderzoek in 2020 psychisch geweld thuis heeft meegemaakt op 4,3%. Relatief het hoogst is het gerapporteerde aandeel in de gemeenten Rhenen (5,5%), Nieuwegein en Baarn (5,3%), het laagst in de gemeenten Montfoort (2,4%), Woudenberg (3%) en IJsselstein (3,5%).

Geweld door een bekende relatief het laagst in de provincie Utrecht

In de Veiligheidsmonitor 2023 is aan respondenten gevraagd of zij de afgelopen 12 maanden slachtoffer zijn geweest van één of meerdere geweldsdelicten. Als een persoon slachtoffer is geweest van een geweldsdelict dan gaat het om bedreiging, mishandeling en/of seksueel geweld. 6,4% van de Nederlanders is slachtoffer geweest van een geweldsdelict. In de provincie Utrecht was dit iets hoger (6,8%). Aan respondenten is vervolgens gevraagd of zij de dader of een van de daders kenden. Het gaat dan bijvoorbeeld om een (ex-)partner, familielid of buurtgenoot. 38,5% van de Nederlandse slachtoffers kende de dader of een van de daders. Er zijn verschillen te zien tussen de provincies. Meer dan de helft van de slachtoffers van een geweldsdelict uit de provincie Zeeland (56,2%) en provincie Fryslân (54,8%) kent de dader(s). In de provincie Utrecht is dit aandeel het laagst (30,5%) gevolgd door Noord-Holland (30,9%) en Zuid-Holland (34,7%)

Geplaatst: oktober 2025

Provincie Utrecht kent in 2024 een bovengemiddeld aantal meldingen huiselijk geweld

In 2024 ontvingen de Veilig Thuis organisaties in heel Nederland bijna 130.000 meldingen over (vermoedens van) kindermishandeling of huiselijk geweld. Huiselijk geweld omvat een of meer vormen van fysiek geweld in huiselijk kring, dwingende controle in huiselijke kring, stalking door ex-partner en seksueel geweld in huiselijke kring. Het totaal aantal meldingen is in 2024 weer bijna even hoog als in 2019, voor de coronapandemie. Toen waren er bijna 132.000 meldingen. In de tussenliggende jaren lag het aantal meldingen wat lager tussen 119.000 en 127.000. In de provincie Utrecht was het aantal ontvangen meldingen meer dan 11.000 in 2024.

De organisaties van Veilig Thuis in Nederland vormen het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling. Meldingen kunnen worden gedaan door iedereen: slachtoffers, burgers, politiefunctionarissen, huisartsen, GGZ-behandelaars, leerplichtambtenaren, onderwijskrachten of kinderopvangmedewerkers. Naast meldingen kunnen ook adviezen worden ingewonnen bij de organisaties van Veilig Thuis.  

Gemiddeld werden er in 2024 in Nederland 720 meldingen per 100.000 inwoners bij de Veilig Thuis-organisaties gedaan. Dit is iets hoger dan het gemiddelde van 715 meldingen per 100.000 inwoners in 2023. In de provincie Utrecht ligt het aantal meldingen hoger, namelijk 788 per 100.000 inwoners. Relatief de meeste meldingen in 2024 werden gedaan in Flevoland (1.195 per 100.000 inwoners) en Zuid-Holland (888 per 100.000 inwoners). Relatief de minste meldingen worden gedaan in de provincie Drenthe en Gelderland (406/408 per 100.000 inwoners).  

Het is de vraag of een hoog meldingsaandeel als juist gunstig of juist ongunstig moet worden gezien. Relatief veel meldingen binnen een regio kan duiden op het feit dat ook objectief veel huiselijk geweld plaatsvindt (wat ongunstig is) ofwel op het feit dat er grote meldingsbereidheid is waarmee de problematiek optimaal beheerst kan worden (wat gunstig is). Wat hier voor de provincie Utrecht wel of niet aan de hand is, valt op basis van deze cijfers niet te concluderen.  

Geplaatst: oktober 2025

Grote verschillen in meldingen van huiselijk geweld binnen de provincie Utrecht

Er zijn grote verschillen zichtbaar in het aantal meldingen van huiselijk geweld binnen de provincie Utrecht. Relatief de meeste huiselijk geweldmeldingen per 100.000 inwoners binnen de provincie Utrecht hebben in 2024 plaatsgevonden in de gemeenten Utrecht (1.077), IJsselstein (931) en Nieuwegein (872). De minste meldingen zijn gedaan in de gemeenten Bunnik (341) en Renswoude (365). Als we op de cijfers inzoomen, zien we dat in de gemeenten IJsselstein (467), Nieuwegein (411) en Utrecht (397) de meeste meldingen worden gedaan van kindermishandeling. De minste meldingen worden gedaan in Bunnik (174). (Ex-)partnergeweld wordt, voor zover er gemeentelijke cijfers bekend zijn, relatief het vaakst gemeld per 100.000 inwoners in de gemeenten Utrecht (402) en IJsselstein (305) en het minst in Bunnik (56). Ook hier moet men zich afvragen bij het duiden van deze cijfers of een hoog meldingsaandeel als juist gunstig of juist ongunstig moet worden gezien. Relatief veel meldingen binnen een gemeente kan duiden op het feit dat ook objectief veel huiselijk geweld plaatsvindt (wat ongunstig is) ofwel op het feit dat er grote meldingsbereidheid is waarmee de problematiek optimaal beheerst kan worden (wat gunstig is). Wat hier voor de gemeenten wel of niet aan de hand is, valt op basis van deze cijfers niet te concluderen.  

Geplaatst: oktober 2025