Overslaan en naar de inhoud gaan
Logo Staat van Utrecht; naar homepagina van Staat van Utrecht
Hoofdnavigatie
  • Home
  • Thema's
  • Databank
  • Specials
  • Over Staat van Utrecht
  • Zoeken
  • Default
  • Hoog contrast

Kruimelpad

  1. Home
  2. Thema's
  3. Veiligheid
  4. Relationeel geweld

Relationeel geweld

Sociale veiligheid onder 65-plussers

De GGD regio Utrecht (GGDRU) heeft aan de hand van bewonersonderzoeken gegevens verzameld over de mate waarin sociale onveiligheid voorkomt onder 65-plussers in de provincie Utrecht. Voor de meeste onderzochte soorten onveiligheid (ongewenste seksuele benadering thuis, verwaarlozing in de verzorging thuis, lichamelijk geweld thuis) liggen de percentages dermate laag (onder de 1%) dat dit een betrouwbare vergelijking tussen gemeenten bemoeilijkt. Waar het gaat om ‘psychisch geweld thuis in de afgelopen twaalf maanden’, zien we wel hogere percentages. Voor de provincie gemiddeld ligt het aandeel ouderen dat in de afgelopen twaalf maanden psychisch geweld thuis heeft meegemaakt op 4,3%. Relatief het hoogst is het gerapporteerde aandeel in de gemeenten Rhenen (5,5%), Nieuwegein en Baarn (5,3%), het laagst in de gemeenten Montfoort (2,4%), Woudenberg (3%) en IJsselstein (3,5%).

Sociale veiligheid 65-plussers provincie Utrecht (2020)

 

Ongewenst seksueel benaderd thuis afgelopen 12 mnd

Financieel benadeeld thuis afgelopen 12 mnd

Verwaarloosd in verzorging thuis afgelopen 12 mnd

Lichamelijk geweld thuis afgelopen 12 mnd

Psychisch geweld thuis afgelopen 12 mnd

Amersfoort

0,1%

0,7%

0,6%

0,4%

4,0%

Baarn

0,2%

1,4%

1,1%

0,3%

5,3%

Bunnik

0,1%

1,8%

0,3%

0,2%

4,8%

Bunschoten

*

1,0%

0,2%

*

3,7%

De Bilt

*

1,1%

0,3%

0,5%

4,7%

De Ronde Venen

*

0,7%

*

0,2%

3,9%

Eemnes

0,2%

1,5%

0,3%

0,5%

4,3%

Houten

*

1,2%

0,7%

0,3%

3,6%

IJsselstein

*

1,3%

0,8%

*

3,5%

Leusden

0,1%

0,5%

0,2%

0,4%

4,1%

Lopik

*

1,7%

1,1%

0,2%

4,2%

Montfoort

*

0,5%

0,3%

0,2%

2,4%

Nieuwegein

0,2%

1,2%

0,6%

0,2%

5,3%

Oudewater

*

0,7%

0,6%

0,4%

5,1%

Renswoude

*

1,2%

*

0,5%

4,2%

Rhenen

0,5%

0,8%

0,1%

0,9%

5,5%

Soest

0,2%

1,1%

0,5%

*

3,6%

Stichtse Vecht

0,2%

1,4%

0,5%

*

4,0%

Utrecht

0,7%

1,1%

0,6%

0,6%

4,4%

Utrechtse Heuvelrug

0,1%

1,3%

0,4%

0,4%

3,6%

Veenendaal

*

0,7%

0,2%

0,4%

4,1%

Vijfheerenlanden

0,2%

0,9%

0,8%

0,1%

5,1%

Wijk bij Duurstede

*

0,3%

0,8%

*

5,2%

Woerden

0,1%

0,8%

0,5%

0,2%

4,3%

Woudenberg

0,3%

0,7%

0,8%

0,2%

3,0%

Zeist

0,3%

1,0%

0,8%

0,2%

4,6%

Provincie Utrecht totaal

0,2%

1,0%

0,5%

0,3%

4,3%

Bron: ggdru.buurtmonitor.nl  * Geen data

Provincie Utrecht kent in 2021 een bovengemiddeld aantal meldingen huiselijk geweld  

In 2021 ontvingen de Veilig Thuis organisaties in heel Nederland bijna 120 duizend meldingen over (vermoedens van) kindermishandeling of huiselijk geweld, 8 duizend minder dan in 2020. Huiselijk geweld omvat een of meer vormen van fysiek geweld in huiselijk kring, dwingende controle in huiselijke kring, stalking door ex-partner en seksueel geweld in huiselijke kring. 

De organisaties van Veilig Thuis in Nederland vormen het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling. Meldingen kunnen worden gedaan door iedereen: burgers, politiefunctionarissen, huisartsen, GGZ-behandelaars, leerplichtambtenaren, onderwijskrachten of kinderopvangmedewerkers. Naast meldingen kunnen ook adviesgesprekken worden ingewonnen bij de organisaties van Veilig Thuis. 

Gemiddeld werden er in 2021 in Nederland 682 meldingen per 100.000 inwoners bij de Veilig Thuis-organisaties gedaan. Dit is lager dan het gemiddelde van 732 meldingen per 100.000 inwoners in 2020. In de provincie Utrecht ligt het aantal meldingen hoger, namelijk 763 per 100.000 inwoners. De meeste meldingen in 2021 worden gedaan in Flevoland (1.227 per 100.000 inwoners) en Zuid-Holland (841 per 100.000 inwoners). Relatief de minste meldingen worden gedaan in de provincie Gelderland (411 per 100.000 inwoners).  

Men moet zich afvragen bij het duiden van deze cijfers of een hoog meldingsaandeel als juist gunstig of juist ongunstig moet worden gezien. Relatief veel meldingen binnen een regio kan duiden op het feit dat ook objectief veel huiselijk geweld plaatsvindt (wat ongunstig is) ofwel op het feit dat er grote meldingsbereidheid is waarmee de problematiek optimaal beheerst kan worden (wat gunstig is). Wat hier voor de provincie Utrecht wel of niet aan de hand is, valt op basis van deze cijfers niet te concluderen. 

Meldingen huiselijk geweld per 100.000 inwoners naar provincie (2021) 

  

Ontvangen meldingen* totaal 

Ontvangen anonieme meldingen* 

 

Per 100 000 inwoners 

Per 100 000 inwoners  

Groningen 

668 

65 

Fryslân 

664 

39 

Drenthe 

435 

16 

Overijssel 

498 

36 

Flevoland 

1.227 

60 

Gelderland 

411 

20 

Utrecht 

763 

12 

Noord-Holland 

695 

20 

Zuid-Holland 

841 

25 

Zeeland 

440 

32 

Noord-Brabant 

705 

24 

Limburg 

670 

41 

Nederland  

682 

27 

Bron: CBS / * Melding: Bij een melding bij Veilig Thuis wordt een situatie of vermoeden van huiselijk geweld en/of kindermishandeling met vermelding van de persoonsgegevens van de betrokkene(n) naar voren gebracht. Anders dan bij een advies wordt de verantwoordelijkheid voor het zicht op de veiligheid van de direct betrokkenen overgedragen van de melder aan Veilig Thuis. Bij een anonieme melding blijft de melder onbekend voor de betrokken persoon/personen. 

 

Grote verschillen in meldingen van huiselijk geweld binnen de provincie Utrecht 

Er zijn grote verschillen zichtbaar in het aantal meldingen van huiselijk geweld binnen de provincie Utrecht. Relatief de meeste huiselijk geweldmeldingen per 100.000 inwoners binnen de provincie Utrecht hebben in 2021 plaatsgevonden in de gemeenten Utrecht (1.094), Lopik (968) en Nieuwegein (955). De minste meldingen zijn gedaan in de gemeenten Bunnik (228) en Renswoude (270). Als we op de cijfers inzoomen, zien we dat in de gemeenten Lopik (468), Nieuwegein (446) en Utrecht (415) de meeste meldingen worden gedaan van kindermishandeling. De minste meldingen worden gedaan in Bunnik (98). (Ex-)partnergeweld wordt, voor zover er gemeentelijke cijfers bekend zijn, relatief het vaakst gemeld per 100.000 inwoners in de gemeenten Utrecht (352) en Nieuwegein (282) en het minst in Bunnik (65) en Leusden (82).  

Ook hier moet men zich afvragen bij het duiden van deze cijfers of een hoog meldingsaandeel als juist gunstig of juist ongunstig moet worden gezien. Relatief veel meldingen binnen een gemeente kan duiden op het feit dat ook objectief veel huiselijk geweld plaatsvindt (wat ongunstig is) ofwel op het feit dat er grote meldingsbereidheid is waarmee de problematiek optimaal beheerst kan worden (wat gunstig is). Wat hier voor de gemeenten wel of niet aan de hand is, valt op basis van deze cijfers niet te concluderen. 

Meldingen huiselijk geweld per 100.000 inwoners naar gemeenten provincie Utrecht (2021) 

 

Totaal 

Kindermishandeling 

Geweld tegen ouders 

(ex-) 

Partner-geweld  

Ouderenmishandeling (ouder dan 65 jaar) 

Huiselijk geweld overig 

Amersfoort 

606 

311 

29 

194 

. 

64 

Baarn 

444 

202 

. 

141 

. 

40 

De Bilt 

599 

346 

35 

150 

23 

46 

Bunnik 

228 

98 

. 

65 

. 

. 

Bunschoten 

477 

227 

. 

136 

. 

68 

Eemnes 

427 

267 

. 

160 

. 

. 

Houten 

687 

289 

. 

159 

. 

80 

IJsselstein 

769 

325 

30 

251 

. 

74 

Leusden 

344 

196 

33 

82 

. 

33 

Lopik 

968 

484 

. 

277 

. 

104 

Montfoort 

540 

288 

72 

144 

. 

. 

Nieuwegein 

955 

446 

39 

282 

. 

102 

Oudewater 

444 

197 

. 

99 

. 

. 

Renswoude 

270 

. 

. 

. 

. 

. 

Rhenen 

396 

223 

. 

173 

. 

49 

De Ronde Venen 

749 

291 

22 

224 

22 

67 

Soest 

565 

266 

21 

160 

. 

43 

Stichtse Vecht 

899 

307 

38 

261 

. 

77 

Utrecht (gemeente) 

1094 

415 

35 

352 

11 

113 

Utrechtse Heuvelrug 

370 

170 

. 

90 

20 

30 

Veenendaal 

553 

291 

37 

149 

. 

52 

Vijfheeren-landen 

761 

346 

26 

259 

. 

69 

Wijk bij Duurstede 

460 

251 

. 

104 

. 

63 

Woerden 

655 

313 

19 

190 

. 

47 

Woudenberg 

403 

220 

. 

110 

. 

73 

Zeist 

592 

300 

15 

169 

. 

54 

Bron: CBS / . betekent dat het cijfer onbekend is bij CBS, onvoldoende betrouwbaar of geheim. 

COVID-19: Kleiner behuisden in het nadeel en nieuwe gezinsdynamieken

Door lockdown-maatregelen zijn veel mensen meer afhankelijk geworden van de beschikbare ruimte direct in en om het huis. Een gebrek aan ruimte heeft voor velen ernstige consequenties, zoals meer geluidshinder en toegenomen stress in gezinssituaties. Dit geldt met name voor mensen die in kleinere woningen leven of in wijken met weinig groene ruimte voor ontmoeten en recreëren. Het verplichte dicht op elkaar leven en het minder makkelijk bezoek kunnen ontvangen of zelf op bezoek gaan, levert ook nieuwe gezinsdynamieken op. Uit in Utrecht opgezet onderzoek naar de effecten van de pandemie op het gezinsleven, komt het grote belang van informele steun naar voren. Wat gebeurt er allemaal als de vanzelfsprekende aanwezigheid en steun van bijvoorbeeld opa’s en oma’s wegvalt in een gezin? Het onderzoek laat zien dat de gevolgen van de coronamaatregelen op dat gebied niet gelijk verdeeld zijn over alle gezinnen. Het heeft grotere consequenties voor onder meer alleenstaande ouders en gezinnen met extra zorgtaken. Doordat de balans in het wel-niet samenzijn binnen het gezin door de lockdowns verstoord is geraakt, gaan zich nieuwe dynamieken ontwikkelen, die gunstig kunnen zijn (zoals meer naar elkaar toegroeien, meer samen ondernemen), maar ook zeer ongunstig kunnen uitpakken. Hierbij kan onder andere gedacht worden aan een groter risico op kindermishandeling.  Onderzoek vanuit de universiteit Leiden laat zien dat er tijdens de eerste lockdown sprake is geweest van een stijging van het aantal slachtoffers op dit gebied. Dit komt met name door een toename van de mate waarin emotionele verwaarlozing heeft plaatsgevonden in gezinnen. Hier gaat het vooral om verwaarlozing van onderwijs en het getuige zijn van huiselijk geweld. Vooral gezinnen met kinderen over wie al zorgen bestonden lijken kwetsbaar.

Bron: Maatschappelijke impact van de coronapandemie in de provincie Utrecht. Een tussenstand. (Oktober 2021)

Veel nieuwe cijfers over huiselijk geweld voorhanden

In de afgelopen jaren is steeds meer cijfermatige informatie beschikbaar gekomen over huiselijk geweld. Deze informatie wordt door het CBS gepubliceerd en is op te vragen op via https://opendata.cbs.nl/statline/. De cijfers strekken zich uit op detailniveau. Zo wordt kindermishandeling onderverdeeld in onder andere fysieke kindermishandeling, verwaarlozing, emotionele mishandeling, emotionele verwaarlozing, seksueel misbruik en getuige van geweld. In de cijfers valt ook terug te lezen of het gaat om ‘gestarte adviezen’ (hierbij adviseert ‘Veilig Thuis’ de adviesvrager, maar neemt geen actieve verdere rol op zich) of ‘ontvangen meldingen’ (hierbij neemt ‘Veilig Thuis’ de verantwoordelijkheid op zich voor de veiligheid van de direct betrokkenen.

Bron: CBS

Meldingen huiselijk geweld per 100.000 inwoners naar provincie (1e halfjaar 2020)

 

Ontvangen meldingen* totaal

Ontvangen anonieme meldingen*

 

per 100 000 inwoners

per 100 000 inwoners

Groningen

356

25

Fryslân

306

24

Drenthe

241

10

Overijssel

248

20

Flevoland

652

28

Gelderland

223

10

Utrecht

433

7

Noord-Holland

401

11

Zuid-Holland

455

16

Zeeland

214

17

Noord-Brabant

383

15

Limburg

353

21

Nederland

370

15

Bron: CBS

* Melding: Bij een melding bij Veilig Thuis wordt een situatie of vermoeden van huiselijk geweld en/of kindermishandeling met vermelding van de persoonsgegevens van de betrokkene(n) naar voren gebracht. Anders dan bij een advies wordt de verantwoordelijkheid voor het zicht op de veiligheid van de direct betrokkenen overgedragen van de melder aan Veilig Thuis. Bij een anonieme melding blijft de melder onbekend voor de betrokken persoon/personen.

Meldingen huiselijk geweld per 100.000 inwoners, naar gemeenten provincie Utrecht. (1e halfjaar 2020)

 

Totaal

Kinder-mishandeling

Geweld tegen ouders

(Ex-)Partner-geweld

Ouderen- mishandeling (ouder dan 65 jaar)

Huiselijk geweld overig

Amersfoort

337

172

19

102

6

41

Baarn

201

80

.

.

.

40

De Bilt

301

104

.

70

.

23

Bunnik

99

66

.

.

.

.

Bunschoten

320

160

.

114

.

46

Eemnes

216

108

.

.

.

.

Houten

289

130

20

70

.

30

IJsselstein

498

205

.

132

.

73

Leusden

214

132

.

66

.

33

Lopik

346

138

.

69

.

69

Montfoort

287

144

.

72

.

72

Nieuwegein

528

236

16

181

.

87

Oudewater

196

.

.

.

.

.

Renswoude

276

184

.

.

.

.

Rhenen

298

149

.

124

.

.

De Ronde Venen

506

202

22

169

.

56

Soest

300

118

.

64

.

32

Stichtse Vecht

508

216

.

139

15

54

Utrecht (gemeente)

652

208

22

180

10

80

Utrechtse Heuvelrug

272

111

20

81

20

30

Veenendaal

391

165

.

128

.

45

Vijfheerenlanden

352

141

18

114

.

35

Wijk bij Duurstede

335

105

.

84

.

63

Woerden

306

124

19

67

.

48

Woudenberg

225

112

.

75

.

.

Zeist

254

139

15

69

.

23

.betekent dat het cijfer onbekend is bij CBS, onvoldoende betrouwbaar of geheim.

Bron: CBS

Veiligheid
Submenu Thema's
  • Criminaliteit
  • Veiligheidsbeleving
  • Relationeel geweld

Volg ons op