Overslaan en naar de inhoud gaan
Logo Staat van Utrecht; naar homepagina van Staat van Utrecht
Hoofdnavigatie
  • Home
  • Thema's
  • Databank
  • Specials
  • Over Staat van Utrecht
  • Zoeken
  • Default
  • Hoog contrast

Kruimelpad

  1. Home
  2. Thema's
  3. Milieu en natuur
  4. Afval en circulaire economie

Afval en circulaire economie

Utrecht heeft ongeveer evenveel huishoudelijk restafval per inwoner als Nederland gemiddeld  

Binnen het streven naar een volledig circulaire economie in 2050 hebben het Rijk en gemeenten een uitvoeringsprogramma om onder meer het restafval te beperken en de scheiding en recycling te verbeteren. Voor 2020 waren er twee doelen: maximaal 100 kg restafval per inwoner per jaar en minimaal 75% afvalscheiding. In 2021 is het gemiddelde voor Nederland uitgekomen op 164 kilo restafval per inwoner en voor de provincie Utrecht 166 kg/inwoner. Alleen de provincie Gelderland heeft 100 kg/inwoner; de provincies Noord-Holland en Zuid-Holland hebben meer dan 200 kg/inwoner. 

De Utrechtse gemeenten Bunschoten, Leusden, Renswoude, Veenendaal en Woudenberg halen de doelstelling en blijven in 2021 ruim onder de 100 kg/inwoner huishoudelijk restafval. In deze gemeenten zijn de kosten van de afvalheffing voor de bewoner afhankelijk van hoeveel restafval wordt aangeboden. Bunschoten is hiermee per 1-1-2022 gestopt. De gemeenten Vijfheerenlanden, Utrecht en Nieuwegein hebben meer dan 200 kilo/inwoner restafval.  

Huishoudelijk afval per gemeente in kg per inwoner (2019-2021) 

 

 

 

2019** 

2020** 

2021* 

Bunschoten 

38,0 

42,7 

36,5 

Leusden 

64,3 

67,2 

63,8 

Renswoude 

200,0 

73,5 

72,0 

Woudenberg 

70,0 

73,0 

72,5 

Wijk bij Duurstede 

136,9 

141,2 

114,6 

Lopik 

129,1 

118,8 

118,7 

De Bilt 

119,8 

130,6 

127,8 

Eemnes 

122,6 

143,2 

130,0 

Houten 

128,4 

136,9 

135,6 

Rhenen 

182,3 

187,4 

139,6 

Oudewater 

172,3 

137,9 

142,0 

Woerden 

144,8 

. 

155,2 

Montfoort 

154,4 

166,5 

160,2 

Amersfoort 

190,4 

190,1 

174,2 

Stichtse Vecht 

193,2 

195,9 

188,6 

Utrecht (gemeente) 

196,5 

203,4 

201,5 

Vijfheerenlanden 

196,5 

223,4 

219,1 

Baarn 

152,8 

144,1 

. 

Bunnik 

169,7 

163,6 

. 

IJsselstein 

191,3 

199,5 

. 

Nieuwegein 

204,3 

216,1 

. 

De Ronde Venen 

179,9 

. 

. 

Soest 

153,3 

155,6 

. 

Utrechtse Heuvelrug 

117,5 

121,6 

. 

Veenendaal 

87,6 

95,5 

. 

Zeist 

186,8 

195,3 

. 

Bron: CBS 

. : het cijfer is onbekend, onvoldoende betrouwbaar of geheim

* : voorlopige cijfers  

** : nader voorlopige cijfers 

 

 

 

 

 

Afvalscheidingsdoelen in 2021 door tenminste vijf gemeenten gehaald  

In de provincie Utrecht wordt in 2021 60% van het afval gescheiden. Dat is ongeveer het Nederlands gemiddelde van 61%. In 2019 was dit percentage in Utrecht 58%. De doelstelling van 75% scheiding is door Gelderland en Overijssel (74%) bijna behaald.  

De gemeenten Leusden (84%), Woudenberg (81%), Renswoude (78%), Lopik (77%) allen in 2021 en Bunschoten (81% in 2020) behalen de doelstelling van minimaal 75% scheiding. De gemeente Utrecht scoort in 2021 het minst gunstig met een afvalscheidingspercentage van 44%.  

Afvalscheidingspercentage totaal (2019-2021) 

  

2019 ** 

2020 ** 

2021 * 

Amersfoort 

55% 

59% 

61% 

Baarn 

66% 

68% 

. 

De Bilt 

73% 

73% 

74% 

Bunnik 

66% 

67% 

. 

Bunschoten 

. 

81% 

. 

Eemnes 

69% 

67% 

69% 

Houten 

71% 

71% 

70% 

IJsselstein 

53% 

54% 

. 

Leusden 

85% 

84% 

84% 

Lopik 

75% 

77% 

77% 

Montfoort 

67% 

67% 

68% 

Nieuwegein 

47% 

46% 

. 

Oudewater 

62% 

68% 

66% 

Renswoude 

58% 

81% 

78% 

Rhenen 

55% 

55% 

64% 

De Ronde Venen 

61% 

. 

. 

Soest 

67% 

67% 

. 

Stichtse Vecht 

50% 

51% 

51% 

Utrecht (gemeente) 

43% 

46% 

44% 

Utrechtse Heuvelrug 

73% 

. 

. 

Veenendaal 

72% 

71% 

. 

Vijfheerenlanden 

59% 

58% 

58% 

Wijk bij Duurstede 

66% 

68% 

73% 

Woerden 

61% 

. 

60% 

Woudenberg 

79% 

78% 

81% 

Zeist 

57% 

56% 

. 

 

 

 

 

provincie Utrecht 

58% 

60% 

60% 

Nederland 

60% 

60% 

61% 

.  : het cijfer is onbekend, onvoldoende betrouwbaar of geheim 

* : voorlopige cijfers 

** : nader voorlopige cijfers 

Bron: berekening Staat van Utrecht op basis van CBS cijfers (update 29-09-2022). 

Bron doelen: Kamerbrief over Uitvoeringsprogramma Van Afval naar Grondstof - Huishoudelijk Afval 2021-2025

Bekijk de brief

Drie regionale doelen circulaire economie provincie Utrecht

Circulaire economie is meer dan het recyclen van afval. Het doel is om het milieu zoveel mogelijk te ontlasten. Het gaat om het efficiënter gebruiken van grondstoffen ofwel om het langer in de productieketen houden hiervan. Internationaal worden er zes ‘R’s gebruikt om de circulaire activiteiten aan te duiden:

 

  • Refuse and rethink - Afzien van producten of producten intensiever gebruiken
  • Reduce - Producten efficiënter fabriceren of gebruiken
  • Reuse - Hergebruik van een product
  • Repair en remanufacture - Reparatie en hergebruik van productonderdelen
  • Recycle - Verwerken en hergebruiken van materialen
  • Recover - Energie terugwinnen uit materialen

 

In de regio Utrecht is de Alliantie Cirkelregio Utrecht actief op het gebied van circulaire economie, met daarin professionals vanuit verschillende partnerorganisaties. De provincie Utrecht heeft in haar in april 2021 vastgestelde beleidsvisie circulaire economie drie doelen voor de circulaire transitie in de regio bepaald. Als eerste het verminderen van de milieudruk, als tweede het verbeteren van de leveringszekerheid van producten, componenten en materialen en als derde het ontwikkelen van een toekomstgerichte regionale economie.

De doelstelling van het kabinet is om in 2050 een volledig circulaire economie te realiseren, met een halvering van het gebruik van primaire abiotische grondstoffen (zoals grind, metalen, fossiel) in 2030 als tussendoel. In 2016 bestond 13% van het totale materiaalgebruik in Nederland uit gebruikt materiaal. Verhoging van dit percentage is mogelijk, maar wordt beperkt doordat een belangrijk deel van de materialen en grondstoffen wordt geconsumeerd (zoals voedsel), verbrand (zoals fossiele  grondstoffen) of geëxporteerd via halffabricaten of producten. Daarnaast wordt een deel opgeslagen in producten met een lange levensduur (zoals woningen) waardoor deze materialen niet beschikbaar zijn voor de bouw van nieuwe woningen. Voor het halen van de halveringsdoelstelling is daarom volgens volgens PBL et al. inzet op andere strategieën náást het gebruik van gerecyclede materialen gewenst.

Bron: https://www.provincie-utrecht.nl/onderwerpen/economie/circulaire-economie, https://www.cirkelregio-utrecht.nl/ , PBL (2021); Integrale circulaire economie, PBL (2019); Policy brief doelstelling circulaire economie. PBL (2020) op weg naar een robuuste monitoring van de circulaire economie.

Ook in Provincie Utrecht: meer huishoudelijk afval in niet stedelijke gemeenten

Uit cijfers van het CBS blijkt dat in het algemeen het meeste afval wordt opgehaald in niet-stedelijke gemeentes. Waar in 2019 in zeer stedelijk gebied gemiddeld in 413 kilogram huishoudelijk afval werd opgehaald, is dit in niet-stedelijk gebied met 602 kilogram aanzienlijk meer. Het verschil zit voornamelijk in het grotere aanbod van groente-, fruit- en tuinafval (gft) en grof tuinafval in niet-stedelijk gebied. Een verklaring is dat in minder stedelijke gemeenten relatief minder flats staan en meer huizen met een tuin. De verschillen zijn ook duidelijk te zien binnen de provincie Utrecht. Waar in de gemeente Utrecht in 2019 slechts 33,5 kg gft afval per inwoner wordt aangeboden, ligt dit cijfer in de gemeente Utrechtse Heuvelrug bijvoorbeeld fors hoger op 161 kg gft afval per inwoner. In de gemeente Eemnes is tussen 2018 en 2019 een duidelijke afname te zien: om bij te dragen aan het ontwikkelen van een circulaire economie zijn zij gestart met een nieuw inzamelsysteem.

Bron: CBS statline, CBS; Meeste huishoudelijk afval in minst stedelijke gemeenten.

    Databank

    In de databank vindt u onder andere de indicatoren:

    • % gescheiden ingezameld
    • Inzameling totaal afval
    • Inzameling grof huishoudelijk restafval
    • Inzameling huishoudelijk restafval    
    • Inzameling GFT afval
    • Inzameling PMD (plastic metalen verpakkingen en drankkarton)
    • Inzameling papier 
    • Inzameling glas
    • Inzameling verbouwingsafval     

    Meer weten?

    www.waarstaatjegemeente.nl

    www.waarstaatjeprovincie.nl

    www.utrecht-monitor.nl

    www.cbs.nl

    klimaatmonitor.databank.nl

    Milieu en natuur
    Submenu Thema's
    • Afval en circulaire economie
    • Lucht en geluid
    • Natuur
    • Water

    Volg ons op