Bij het ontwikkelen van een lokaal integraal veiligheidsbeleid hebben gemeenten een regierol. Zij moeten zorgen voor afstemming met (veiligheids)partners zoals politie en het Openbaar Ministerie. Afhankelijk van het onderwerp zijn ook andere partijen betrokken, zoals scholen, sociale wijkteams, ondernemers en brandweer. Lokaal veiligheidsbeleid omvat onder andere onderwerpen als Jeugd en Veiligheid, georganiseerde en ondermijnende criminaliteit, cameratoezicht, inbraak, drugsbeleid, huiselijk geweld en veiligheidsbeleving. Ook op de lokale agenda staat het thema ‘Veiligheid en zorg’. Hierbij moet gedacht worden aan personen met verward gedrag die (woon)overlast veroorzaken, jongeren die afglijden richting criminaliteit, ex-gedetineerden die opnieuw in een crimineel circuit terechtkomen en multiprobleemgezinnen die door de bomen het bos niet meer zien.1
| 2012 | 2017* | |
|---|---|---|
| Nederland | 5,5 | 2,9 |
| Groningen (PV) | 4,1 | 2,1 |
| Friesland (PV) | 3,1 | 1,9 |
| Drenthe (PV) | 3,8 | 2,5 |
| Overijssel (PV) | 4,1 | 2 |
| Flevoland (PV) | 6,6 | 4,2 |
| Gelderland (PV) | 5,5 | 2,5 |
| Utrecht (PV) | 6,8 | 3,5 |
| Noord-Holland (PV) | 6 | 3,6 |
| Zuid-Holland (PV) | 5,7 | 2,9 |
| Zeeland (PV) | 3,6 | 1,6 |
| Noord-Brabant (PV) | 5,9 | 2,6 |
| Limburg (PV) | 6 | 3,4 |
Van de Nederlandse bevolking van 15 jaar en ouder gaf 15% in 2017 aan in de afgelopen 12 maanden ten minste 1 keer slachtoffer van criminaliteit te zijn geweest. In 2016 was dat nog 17%. Dit aandeel daalt al sinds 2005, eerst in rap tempo, daarna iets geleidelijker. Dit is vooral te danken aan de sterke afname van vermogenscriminaliteit, maar ook het aantal slachtoffers van vandalisme en geweld nam af.
• Cybercriminaliteit maakte in 2017, met 11% de meeste slachtoffers
• Met 10% werden, relatief veel mensen slachtoffer van vermogenscriminaliteit
• Daarnaast werd 5,5% slachtoffer van vandalisme.
• 2,1% werd geweldsslachtoffer.
Ook voor de provincie Utrecht geldt een daling van het totaal aantal geregistreerde misdrijven per 1.000 inwoners. In de periode 2012-2017 is het aantal sterk gedaald van 69 per 1.000 inwoners naar 48,6 per 1.000 inwoners. Relatief weinig geregistreerde misdrijven zijn er in 2017 in de gemeenten Oudewater (20,1), Wijk bij Duurstede (22,8) en Montfoort (23,4). De meeste misdrijven werden in dat jaar geregistreerd in de gemeenten Utrecht (83), en Nieuwegein (59,2).
| Totaal geregistreerde misdrijven | Aangiftes fietsdiefstal | Verdachten van misdrijven | |
|---|---|---|---|
| Amersfoort | 49,4 | 4,3 | 98 |
| Baarn | 48,6 | 2,6 | 73 |
| De Bilt | 36,6 | 3,3 | 59 |
| Bunnik | 35,2 | 2,4 | 45 |
| Bunschoten | 27,6 | 2,4 | 71 |
| Eemnes | 35,2 | 0,4 | 58 |
| Houten | 32,4 | 3,9 | 53 |
| IJsselstein | 34,7 | 3,4 | 68 |
| Leerdam | 30,6 | 3,1 | 78 |
| Leusden | 25,2 | 0,8 | 59 |
| Lopik | 23,9 | 0,5 | 48 |
| Montfoort | 23,4 | 1,2 | 42 |
| Nieuwegein | 59,2 | 3 | 103 |
| Oudewater | 20,1 | 1,3 | 42 |
| Renswoude | 27,4 | 1,4 | 66 |
| Rhenen | 28,7 | 1,2 | 70 |
| De Ronde Venen | 35,6 | 1,5 | 65 |
| Soest | 36,4 | 2,4 | 86 |
| Stichtse Vecht | 42,9 | 2,3 | 65 |
| Utrecht (gemeente) | 83 | 12,6 | 109 |
| Utrechtse Heuvelrug | 33,7 | 3,2 | 62 |
| Veenendaal | 43,3 | 5 | 82 |
| Vianen | 36,6 | 1,9 | 70 |
| Wijk bij Duurstede | 22,8 | 1,1 | 53 |
| Woerden | 40,7 | 3,5 | 57 |
| Woudenberg | 31 | 1,4 | 50 |
| Zederik | 26,7 | 1 | 52 |
| Zeist | 49,9 | 4,9 | 99 |
| Nederland | 48,6 |
Bron: CBS.
Op het gebied van woninginbraak is er tussen 2012 en 2017 een daling opgetreden van 5,5 (geregistreerde) woninginbraken per 1.000 inwoners naar 2,9. Voor de provincie Utrecht geldt dat het aandeel woninginbraken per 1.000 inwoners in deze periode is gedaald van 6,8 naar 3,5.
Uit recent onderzoek van het RIVM en GGD regio Utrecht en West Brabant (2019)2 blijkt dat de groep mensen met verward gedrag heel divers is en dat meerdere soorten problemen het gedrag kunnen veroorzaken. Dit betekent volgens de onderzoekers dat ondersteuning en zorg ook moeten aansluiten bij de diversiteit van de problematiek. Uit het onderzoek blijkt ook dat het aantal registraties hoger is dan het aantal geregistreerde personen. Het aantal personen met verward gedrag wordt dus overschat als alleen naar de registraties wordt gekeken, bijvoorbeeld omdat zij meerdere keren in dezelfde bron geregistreerd staan.
1 Informatie afkomstig van CCV (2018); Focus op veiligheid. Een kennismaking met lokaal veiligheidsbeleid voor (nieuwe) raadsleden.
2 RIVM en GGD regio Utrecht en West Brabant (2019). Regionale pilots monitor personen met verward gedrag in Utrecht en West-Brabant.